De aanleiding voor de oprichting van de Stichting Wiechert was een droevige: het overlijden van Wiechert Schenk, na een kort ziekbed, op de eerste dag van 2016. Dat zelfs uit de dood iets moois en bijzonders kan voorkomen, bleek ruim een jaar later in B.Amsterdam: vier jonge, creatieve talenten kregen op donderdag 26 januari 2017 de kans om oplossingen te bedenken én te presenteren voor het nijpende woningtekort in Amsterdam. De presentaties maakten deel uit van een bijzonder geslaagde en inspirerende dag die, benadrukten meerdere voormalige studiegenoten, collega’s, vrienden en familieleden, Wiechert fantastisch zou hebben gevonden.
Sprankelend. Talentvol. Creatief. Ondernemend. Optimistisch. Ook degenen die hem niet gekend hebben, kregen op 26 januari een goede indruk van de op 33-jarige leeftijd overleden Wiechert. Meerdere sprekers benadrukten dat hij, zijn jonge leeftijd ten spijt, als projectontwikkelaar in dienst van COD al in staat was om het verschil te maken. Projecten als de herontwikkeling van het Prinsengrachtziekenhuis, De 5 Keizers en niet te vergeten B.Amsterdam getuigen van zijn creativiteit, talent en ondernemerschap. “Die eigenschappen wilden we niet verloren laten gaan,” stelde Bas van Veggel (COD en B.Amsterdam) in zijn welkomstwoord. “Doel van de Stichting Wiechert is het stimuleren en cultiveren van jong, creatief en ondernemend talent, in de vastgoedsector maar ook daarbuiten. Wiechert was als geen ander voortdurend op zoek naar nieuwe oplossingen en toepassingen. Vandaag staat het nijpende tekort aan betaalbare woningen in Amsterdam centraal. In de geest van Wiechert krijgen vier jonge talenten de kans om hun visie te presenteren en oplossingen aan te dragen.”
Inspirerend en afwisselend
Van het welkomstwoord van Bas van Veggel tot het dankwoord van Wiechert’s broer Marijn (NEXT architects), een slordige 5,5 uur later, was in B.Amsterdam sprake van een inspirerende en afwisselende thema-bijeenkomst die in goede banen werd geleid door ‘spreekstalmeesteres’ Lieke van Lexmond. Cabaretgezelschap MiER toonde tussen de bedrijven door aan dat improviseren een kunst op zich is. Prins Constantijn van Oranje, wiens organisatie Startup Delta in B.Amsterdam is gevestigd, hield een spontane en boeiende toespraak. En de circa 130 genodigden werden in restaurant Bureau getrakteerd op een voortreffelijk diner. Bovenal was echter sprake van een inhoudelijk sterk programma, waarin het tekort aan betaalbare woningen in Amsterdam van enkele verrassende kanten tegen het licht werd gehouden. “Dit straalt Wiechert uit!”, liet zijn voormalige collega Friso de Jong zich na een van de presentaties ontvallen. Matthijs Bijl, een van Wiechert’s beste vrienden, was het volmondig met hem eens. “Wiechert zou zich vandaag als een vis in het water hebben gevoeld. Ik ben zelf niet in de vastgoedwereld actief en vraag me af of er andere plekken zijn waar jonge talenten hun verhaal kwijt kunnen.”
Tekort aan betaalbare woningen in Amsterdam
De jury die de vier uiteenlopende presentaties moest beoordelen bestond uit Hans van Veggel van Timeless Investments, architect en voormalig rijksbouwmeester Liesbeth van der Pol (DOK Architecten), Wethouder Laurens Ivens (Gemeente Amsterdam) en professor grootstedelijke vraagstukken Zef Hemel (UvA). De vier kandidaten maakten het hen niet gemakkelijk. Niraj Sewraj, als Adviseur Kennismanagement in dienst van BPD Gebiedsontwikkeling, trapte af met de introductie van ‘Bee-Hives’, door hem omschreven als ‘a Seamless City Experience’. “Over de enorme bouwopgave maak ik me geen zorgen: door het goed te organiseren en slim te ontwerpen en te bouwen, gaat het via een publiek-private samenwerking echt wel lukken om de komende jaren 50.000 extra woningen te realiseren. Met al die nieuwe bewoners komt het rijke ecosysteem aan voorzieningen dat Amsterdam heeft echter onder druk te staan. Dat kunnen we voorkomen met Bee-Hives, een soort buurtcoöperaties of ‘City Service Platforms’ waar huurders lid van kunnen worden. Wonen, werken, ontspannen en verplaatsen gaan binnen iedere Bee-Hive hand in hand. Naar het voorbeeld van Singapore en Zürich, waar ze al bestaan, is een Bee-Hive vooral een middel om comfortabel wonen in de stad ook in de toekomst mogelijk te maken. Sleutelwoord is daarbij het delen van data.” Getriggerd door het feit dat veel woningen een groot deel van de dag leeg staan, presenteerden Jorien Kemerink en Anna Dekker van Bureau Knol een concept om woonruimte efficiënter te gebruiken.
“Verspreid over de stad bevinden zich allemaal uniforme woonunits. Door alleen de unit te huren die je op dat moment nodig hebt, bijvoorbeeld om te werken, te eten of te slapen, worden alle ruimten veel efficiënter gebruikt. Met behulp van ‘internet of things’ en een koeriersdienst die je persoonlijke spullen langsbrengt, kun je op iedere woonunit toch een persoonlijke stempel drukken. Nu de deeleconomie steeds meer terrein wint, zouden we graag praktijkonderzoek doen naar deze manier om woonruimte te delen.”
‘Manhattan aan het IJ’
In de derde presentatie brak Silvie Bruijning, als ontwikkelaar/tendermanager Vastgoed in dienst van Dura Vermeer Vastgoed, een lans voor een combinatie van een betere benutting van de bestaande woningvoorraad in Amsterdam én het toevoegen van duizenden nieuwe woningen aan de voorraad. In het verlengde daarvan pleitte ze voor ‘versnellen en groots denken’. “Door aan de randen van de stad hubs te creëren, elk met een eigen, zelfstandig opererend centrum, kan Amsterdam uitgroeien tot een echte concurrerende metropool. Amsterdam-Noord heeft bovendien de potentie om uit te groeien tot het ‘Manhattan aan het IJ’. Niet alleen daar, ook op nieuwe eilanden in het IJ is ruimte genoeg voor hoogbouw.” In de vierde en laatste presentatie maakte eigenaar Jurrian Knijtijzer van Finch Buildings promotie voor de hardhouten woonmodules, die kwaliteit koppelen aan duurzaamheid. “Drie corporaties hebben belangstelling, maar ze lopen tegen de kosten aan. Kwaliteit kost nu eenmaal geld. Finch Buildings kunnen alleen op grote schaal worden toegepast, als naar de lange termijn wordt gekeken.” Knijtijzer heeft daarom het ‘grondabonnement’ bedacht, een instrument dat het mogelijk maakt om zowel de bestemming als de locatie van de semipermanente woonmodules meerdere keren te wijzigen tijdens de abonnementsperiode van bijvoorbeeld dertig jaar. “Ik sta te popelen om een pilot te beginnen en zou daar graag eens met de wethouder over willen doorpraten.”
Heel inspirerend
De jonge ondernemer werd op zijn wenken bediend door Laurens Ivens. Voor de wethouder zich met de andere juryleden terugtrok om een winnaar te kiezen, liet hij zich lovend uit over de vier presentaties. “Ik vond het heel inspirerend. Je merkt dat jonge, talentvolle mensen zich niet laten weerhouden door grenzen of beperkingen. Het delen van woningen en buurten was een rode draad in de vier presentaties, die stuk voor stuk op z’n minst stof tot nadenken gaven. Dat merkte je ook aan de vragen die ze opriepen en de discussies die ze losmaakten.” Nadat de jury Niraj Sewraj tot winnaar had uitgeroepen, sprak jurylid Zef Hemel van ‘een vernieuwende dag die naar meer smaakt’. “Die vernieuwing heeft Amsterdam ook nodig nu op 4 april 2013, met
de heropening van het vernieuwde Rijksmuseum, de derde Gouden Eeuw is begonnen.” De Stichting Wiechert is niet van plan om het bij één bijeenkomst te laten: het is de bedoeling dat voortaan ieder jaar een themadag wordt georganiseerd in de geest van Wiechert. “De lat is vandaag heel hoog gelegd”, stelde Amber Huizinga na de prijsuitreiking vast. Zij werkt als projectontwikkelaar bij COD en was jarenlang letterlijk en figuurlijk naaste collega van Wiechert. “Samen met enkele leden van de Groote Stenen Club, door Wiechert opgericht trouwens, ga ik het event in 2018 organiseren. Het thema? De invulling? De locatie? Dat kan nog alle kanten op, daar hebben we het nog niet over gehad. We gaan eerst nagenieten van deze dag en proberen volgend jaar een event neer te zetten dat net zoveel energie losmaakt en inspiratie oplevert.”
Lees hier het originele artikel.